In de aanloop naar de verkiezingen eind november 2023 heeft Techthics diverse (christelijke en niet christelijke) politieke partijen gevraagd hun perspectief te delen op het thema: Technologie & Digitaal. Diverse partijen hebben toegezegd. Deze willen we in orde van ontvangst met jullie delen. Vandaag het tweede perspectief van de Staatkundig Gereformeerde Partij – SGP door SGP lijsttrekker Chris Stoffer.

Digitale technologie, is wenselijk wanneer menselijk

We kunnen er niet meer omheen. Digitale technologie is zo ingebed in onze samenleving dat we er dagelijks mee te maken hebben. Digitale technologie helpt ons verder, maar is dat altijd wenselijk? Hieronder ga ik in op de kansen die digitale technologie biedt, de gevaren die daarachter schuil gaan en de visie van de SGP hierop.

Klik hier voor het volledige partij programma van de SGP. “Woord Houden”

Zorg [1]

Digitale technologie heeft de zorg veel gebracht in tijden van personeelskrapte. Zo wordt digitale technologie ingezet voor het bijhouden van digitale patiëntendossiers, het automatisch herhalen van antibiotica en het mogelijk maken van zorg op afstand. De SGP vindt daarom ook dat digitale innovaties waarvan nut en noodzaak is bewezen, moeten worden opgeschaald. Daarnaast dient de overheid een goede landelijke voorziening voor het uitwisselen van patiëntgegevens te faciliteren.  Patiënten krijgen online toegang tot hun medisch dossier, mits de veiligheid en de privacy goed gewaarborgd zijn. Dat laatste is voor de SGP van groot belang. Digitale technologie in de zorg brengt ons veel, maar we moeten ervoor waken dat veiligheid en privacy niet in het geding komen. Pas wanneer aan deze basisvoorwaarden is voldaan kunnen we verder. Daarnaast leven we in een steeds verder geïndividualiseerde samenleving waarbij steeds vaker eenzaamheid voorkomt. Moeten we de kostbare zorg aan onze dierbaren dan overlaten aan robots? De SGP pleit ook voor menselijkheid. Zorg en ondersteuning is allereerst een opgave voor ons allemaal. Families, kerken en (lokale)maatschappelijke organisaties spelen een belangrijke rol in de zorg voor wie eenzaam, kwetsbaar of ziek is. Niet alles kan online en op afstand. Digitale innovaties zijn niet dé oplossing voor alle problemen in de zorg. De overheid moet daarom ook blijven investeren in andere oplossingsrichtingen.

Cybercriminaliteit [2]

Ons leven speelt zich veel meer online af dan 20 jaar geleden. Als er ingebroken wordt op onze telefoon staat dit gelijk aan ‘huisvredebreuk’. Thuis bergen we onze waardevolle bezittingen goed op, maar hoe zit dat digitaal? Vooral jonge mensen, maar ook ouderen zijn zich hier onvoldoende van bewust. Online misbruik en digitale vormen van fraude nemen steeds meer toe. Het is gemakkelijker  en lucratiever om een phishingmail te versturen dan een portemonnee te stelen op straat. Ouderen dienen hiervoor gewaarschuwd en tegen beschermd te worden. De SGP maakt zich ook zorgen over antisemitisme dat zienderogen toeneemt, zowel op straat, maar nog meer online. Het is van groot belang dat we hiertegen kunnen optreden. Afspraken met platforms moeten nageleefd worden. Daarnaast moet er wat de SGP betreft strenge wetgeving komen om burgers te beschermen tegen digitale afpersing, het publiceren van seksuele beelden en vergelijkbare inbreuken op de persoonlijke levenssfeer. Hierbij dient gekozen te worden voor regels die gelden ongeacht de manier waarop het gebeurt. De bestraffing van degenen die zich schuldig hebben gemaakt aan seksuele intimidatie en vergelijkbare (digitale) delicten, moeten aangescherpt worden. Een bevel tot verwijderen van content of decryptie moet mogelijk worden. Dit geldt met name voor gebruikers en verspreiders van kinderpornografie. De SGP komt op voor de meest kwetsbaren. Deze kinderen verdienen bescherming en daders mogen niet ongestraft wegkomen.

Een van de belangrijkste punten voor de SGP wat betreft digitale technologie is de digitale veiligheid; onze cybersecurity. Dit geldt voor onze overheidssystemen, maar ook voor bijvoorbeeld ziekenhuizen, kerncentrales en de bediening van bruggen. We moeten onze inlichtingendiensten de ruimte geven om aanvallen van buitenaf effectief te kunnen weren. Daarnaast dient de overheid en het bedrijfsleven afspraken te maken over de cyberveiligheid van kritieke infrastructuur. Hogere veiligheidsstandaarden voor de kritieke delen van de digitale processen zijn absoluut noodzakelijk. Cruciaal is het frequent en grootschalig testen van de beveiliging. De inzet en capaciteit van het Digital Trust Centre moet versterkt worden.

Privacy [3]

Bescherming van ieders privacy is een groot goed en daar blijft de SGP zich op inzetten. Inbreuken daarop zijn alleen gerechtvaardigd als dit in het belang is van de veiligheid van personen of de staat in

noodsituaties. Echter, de SGP is van mening dat de privacywetgeving is doorgeslagen wanneer ook kleine bedrijven, scholen en andere organisaties opgezadeld worden met heel veel administratieve rompslomp. Nederland dient de mogelijkheden voor afwijking van de Europese regels ten behoeve van kleinere instellingen zoveel mogelijk te benutten. Dit moet evenwichtiger! Daarom zet de SGP zich niet alleen in de Tweede Kamer, maar ook in Brussel in om deze regels te herzien. De SGP zet zich ook in om bij de uitwerking van privacyregelgeving meer ruimte te bieden voor kerken om gegevens uit te wisselen ten behoeve van hulp of bezoek aan eenzame of oudere mensen. Daarnaast is de AVG niet bedoeld om criminelen te beschermen. De SGP zet zich in om gegevensdeling tussen diensten als Politie, inlichtingendiensten en gemeenten meer te stroomlijnen zodat zij niet tegen onnodige obstakels lopen. Dit geldt ook bij het opsporen van mensenhandel, we moeten toe naar meer prioriteit voor de slachtoffers in plaats van criminelen beschermen. Ook in gevallen waarbij sprake is van verwarde personen mag de AVG geen belemmering vormen om gegevens tussen zorgdomein en politie te delen. Zo krijgen mensen zo snel mogelijk de beste hulp.

Wat betreft het bewaren van gegevens is de SGP streng op de overheid. Deze moet er nauwgezet op toezien dat de privacy van burgers wordt gewaarborgd en persoonlijke gegevens alleen worden bewaard zolang dat nodig is. De beveiliging van systemen voor het beheer van persoonsgegevens dient onafhankelijk en kritisch getoetst te worden. Daarnaast moeten burgers moeten kunnen bekijken welke persoonlijke gegevens de overheid of overheidsinstanties hebben geregistreerd. In het kader van privacy is de SGP daarom ook terughoudend op thema’s als Digitale Identiteit, Digitale valuta, CBDC en gelieerde ontwikkelingen. Zorgvuldige evaluatie is nodig om te beoordelen of deze thema’s ten behoeve van de burger staan en bijdragen aan het welzijn / welvaart van de burger.

Nederland digitaal [4]

Waar digitaal bankieren vrijwel niet meer weg te denken is in de samenleving zijn er altijd mensen die waarde hechten aan het contante betalingsverkeer. De SGP vindt dat iedere burger de mogelijkheid moet houden om zelf keuzes te maken in de vorm van betalingsverkeer. De SGP heeft een initiatiefwetsvoorstel met de SP klaarliggen om contant geld áltijd te blijven accepteren.

Daarnaast moet het voor minder digitaal onderlegde mensen mogelijk blijven om in hun contacten met de overheid ‘op papier’ te kunnen blijven communiceren, in plaats van digitaal.

of in contacten met de overheid. Want waar de digitale wereld steeds geavanceerder en sneller gaat moeten we onze kwetsbaren niet uit het oog verliezen. Ook zij blijven eigenaar van hun eigen data, en het moet voor iedereen begrijpelijk worden wat er met hun data gebeurt. Bedrijven moeten transparant zijn over het gebruik van data van burgers. De SGP wil toe naar zoveel mogelijk ‘individueel eigenaarschap’ van data. Niet de autofabrikant en het energiebedrijf, maar de auto- en de woningbezitter moeten bepalen wat er met ‘hun’ data gebeurt.

Kunstmatige Intelligentie

Eén van de meest actuele punten van de digitale technologie is kunstmatige intelligentie (AI). De potentie van kunstmatige intelligentie (AI) is groot en kan voor een enorme lastenverlichting leiden, maar tegelijkertijd kan het de samenleving in rap tempo minder menselijk maken en ertoe leiden dat we onze eigen veiligheid niet meer in de hand hebben. Daarom stelt de SGP belangrijke waarborgen voor. Bij iedere AI-toepassing moet rekening gehouden worden met ethische kaders en publieke waarden. AI-systemen moeten voldoen aan de principes van proportionaliteit, subsidiariteit, dataminimalisatie en transparantie.

Kunstmatige intelligentie mag nooit gebruikt worden om kinderen ergens toe te dwingen of hen te misleiden. Zij zijn extra kwetsbaar. De overheid moet, naar Frans voorbeeld, het verplichte gebruik van een app-blocker bevorderen dan wel verplichten. Onlangs stelde ik nog Kamervragen over het gebruik van een AI chatbot bij snapchat die zich voordeed als echt persoon.[5] Als we geen grenzen stellen zijn onze kinderen de dupe. Zij verdienen bescherming!

Daarnaast wil de SGP de regels aanscherpen voor de verkoop van riskante AI-systemen aan buitenlandse partijen. We moeten ook zelf investeren in kunstmatige intelligentie om te voorkomen dat China en de VS alle touwtjes in handen krijgen. Wat de platforms betreft wil de SGP dat de mededingingsregels en het mededingingstoezicht zo aangepast worden dat de macht van grote digitale platforms zodanig aan banden wordt gelegd dat concurrentie mogelijk blijft. Ook de macht van grote communicatieplatforms als Facebook in het sturen van het maatschappelijke debat verdient kritische aandacht.

De SGP is groot voorstander van heldere normen en waarden. Zo ook voor de digitale wereld. De overheid moet zorgdragen voor het ontwikkelen en toepassen van digitale ‘spelregels’. In de bescherming van onze kinderen tegen de gevaren van AI en het internet moet internetfiltering mogelijk blijven. Via filtering kunnen burgers zichzelf en hun kinderen beschermen tegen onder meer webpagina’s met porno, andere onzedelijke beelden en geweld. Dat is tevens het tweede belangrijke speerpunt voor de SGP wat betreft digitale technologie; het beschermen van onze kinderen tegen de gevaren van de digitale wereld. En daarmee kom ik ook op het laatste speerpunt: niet iedereen kan in een digitale samenleving goed meekomen. Hier moet aandacht voor zijn. Zo moet de overheid afspraken maken met het bedrijfsleven om kwetsbare groepen te beschermen tegen cybercrime. Overheidsdienstverlening dient in principe ook voor groepen met een achterstand in de digitale samenleving goed bereikbaar te zijn.

Over: Chris Stoffer, lijsttrekker SGP, woordvoerder Digitale Zaken, (Financiën, SZW, Defensie, BuHaOs, EZK, Medische Ethiek)

[1] P. 14 verkiezingsprogramma SGP, Bijlage bij SGP-vkp – Voorstellen per ministerie en beleidsterrein (1).pdf .

[2] P. 27, 29, 46, 79 verkiezingsprogramma SGP, Bijlage bij SGP-vkp – Voorstellen per ministerie en beleidsterrein (1).pdf .

[3] P. 42 verkiezingsprogramma SGP, Bijlage bij SGP-vkp – Voorstellen per ministerie en beleidsterrein (1).pdf .

[4] P. 46 verkiezingsprogramma SGP, Bijlage bij SGP-vkp – Voorstellen per ministerie en beleidsterrein (1).pdf .

[5] Het bericht ‘Nieuwe functie Snapchat wil met kinderen afspreken: Zie ik je vanavond? Ik ben een echt persoon!’ | Tweede Kamer der Staten-Generaal .